Tạo khởi đầu mới
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 13/5 tuyên bố ông sẽ dỡ bỏ toàn bộ các lệnh trừng phạt nhằm vào Syria, nhấn mạnh hiện tại là lúc để Syria tiến về phía trước. Phát biểu ý kiến tại diễn đàn đầu tư Mỹ - Saudi Arabia ở Riyadh, Tổng thống Trump thông báo chính quyền Mỹ đã khởi động nỗ lực tái lập quan hệ với Syria. Theo đó, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Marco Rubio sẽ gặp người đồng cấp chính quyền lâm thời Syria tại Thổ Nhĩ Kỳ trong tuần này. Phát biểu được đưa ra trong bối cảnh giới lãnh đạo mới ở Syria đang nỗ lực vận động sự ủng hộ của quốc tế về việc dỡ bỏ các trừng phạt sau nhiều năm đối mặt với xung đột và khó khăn về kinh tế.
Trước đó, các cơ quan phụ trách lĩnh vực ngoại giao của Syria cho biết các lệnh trừng phạt này, được áp dụng dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Bashar al-Assad, vẫn đang ảnh hưởng trực tiếp đến người dân Syria và cản trở các nỗ lực phục hồi, tái thiết đất nước sau xung đột. Hiện người dân Syria mong muốn được dỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt này nhằm hỗ trợ quá trình thiết lập hòa bình và thịnh vượng ở Syria, đồng thời mở đường cho hợp tác quốc tế.
Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa nhấn mạnh các lệnh trừng phạt là trở ngại lớn gây hậu quả nặng nề cho Syria. Theo báo cáo của Liên hợp quốc, các lệnh trừng phạt đã đẩy kinh tế Syria rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng với hơn 90% dân số sống dưới mức nghèo khổ. Liên minh châu Âu (EU) và Anh đã dỡ bỏ một số hạn chế sau khi chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad sụp đổ vào ngày 8/12/2024, nhưng tuyên bố sẽ giữ nguyên hầu hết các biện pháp trừng phạt cho đến khi chính quyền mới của Syria thể hiện cam kết quản trị toàn diện.
Chính phủ Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden tạm thời miễn trừ một số hạn chế trong thời gian đánh giá cách thức thực thi quyền lực của chính quyền mới Syria. Tuy nhiên, chính quyền của Tổng thống Donald Trump được cho là có thiện chí nới lỏng trừng phạt.
Đàm phán gián tiếp với Israel
Cũng liên quan tình hình Syria, Bộ trưởng Ngoại giao Jordan và Thổ Nhĩ Kỳ đã lên tiếng phản đối các hoạt động quân sự của Israel nhằm vào lãnh thổ Syria, gọi đây là hành động gây bất ổn hơn nữa cho Syria giữa lúc tình hình khu vực có nhiều thay đổi. Tổng thống lâm thời Syria Ahmed Al-Sharaa cho biết, Syria đang "đàm phán gián tiếp" với Israel để xoa dịu căng thẳng giữa hai nước. Ngoài ra, Syria cũng đang cố gắng thảo luận với tất cả các quốc gia có tiếp xúc với phía Israel.
Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) được cho là đang bí mật đóng vai trò trung gian trong đàm phán giữa Syria và Israel. Một kênh liên lạc bí mật đã được thiết lập để hai quốc gia láng giềng thảo luận các vấn đề an ninh và tình báo, cũng như xây dựng lòng tin lẫn nhau.
Cuối tuần qua, Tổng thống UAE Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan đã có cuộc điện đàm với Tổng thống lâm thời Syria, ông Ahmed al-Sharaa, tái khẳng định sự ủng hộ của UAE đối với các nỗ lực bảo đảm ổn định, phát triển và một tương lai an toàn, thịnh vượng cho Syria. Trong khi đó, ông al-Sharaa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục phối hợp với UAE, đồng thời hoan nghênh sự ủng hộ của Abu Dhabi đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Syria, cũng như vai trò của UAE trong việc thúc đẩy ổn định khu vực giữa bối cảnh nhiều thách thức gia tăng.
Trước đó, ông al-Sharaa đã thực hiện chuyến công du đầu tiên đến UAE vào giữa tháng 4. Tại đây, ông đã thảo luận với Tổng thống Sheikh Mohamed về quan hệ song phương và các vấn đề khu vực. Sau cuộc gặp này, UAE đã nối lại các chuyến bay đến Syria.