Trong khi đó, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) tuyên bố sẵn sàng hỗ trợ Syria phục hồi kinh tế, giúp người dân nước này vượt qua khó khăn sau thời gian dài chìm đắm trong nội chiến.
Nguy cơ nội chiến tái bùng phát
Phát biểu ý kiến tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an LHQ, Đặc phái viên LHQ về Syria, ông Geir Pedersen, bày tỏ lo ngại về khả năng tái bùng phát nội chiến, bạo lực mới và sự suy yếu lòng tin, sau những diễn biến bạo lực gần đây ở Syria liên quan các cuộc tấn công mang tính giáo phái nhắm vào cộng đồng thiểu số Alawite và Druze. Phó Đại sứ Syria tại LHQ Riyadh Khdair tuyên bố với các thành viên Hội đồng Bảo an LHQ rằng, quyết định dỡ bỏ lệnh trừng phạt đánh dấu một “bước ngoặt được mong đợi từ lâu”. Tuy nhiên, ông cảnh báo Syria vẫn phải đối mặt những thách thức to lớn về mặt cấu trúc, bao gồm nguy cơ nền kinh tế sụp đổ, sự tàn phá lan rộng và tình trạng bất ổn tiếp diễn. Theo ông Khdair, việc phục hồi nền kinh tế bị tàn phá sẽ đòi hỏi chính quyền lâm thời Syria và người dân đoàn kết, quyết tâm mạnh mẽ trong tiến trình khôi phục kinh tế. Nỗ lực này không thể không có sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế.
Trong phiên điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Marco Rubio cho biết, ông đã chỉ đạo Đại sứ quán Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ làm việc với các quan chức Syria để tìm hiểu nhu cầu viện trợ của nước này. Ông Rubio nhấn mạnh Mỹ muốn giúp Chính phủ Syria thành công, vì nếu không sẽ có nguy cơ xảy ra nội chiến và hỗn loạn, gây mất ổn định cho khu vực.
Hiện nay, ở Syria có 16,5 triệu người, chiếm gần 70% dân số, cần được bảo vệ và hỗ trợ nhân đạo. Theo số liệu của LHQ, hơn một nửa phải đối mặt tình trạng mất an ninh lương thực, với gần ba triệu người có nguy cơ bị đói nghiêm trọng. Giám đốc Văn phòng Điều phối các hoạt động nhân đạo của LHQ Ramesh Rajasingham cảnh báo tình hình nhân đạo ngày càng tồi tệ ở Syria, mô tả nhu cầu là “rất lớn” và ngày càng “phức tạp”.
IMF sẵn sàng hỗ trợ Syria
IMF khẳng định sẵn sàng cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho Syria sau khi Mỹ và EU quyết định dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Damascus. Giám đốc truyền thông IMF Julie Kozack nhấn mạnh: “Chúng tôi sẵn sàng cung cấp tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật thuộc những lĩnh vực chuyên môn của chúng tôi. Syria sẽ cần sự hỗ trợ lớn để xây dựng lại nền kinh tế”. Theo bà Kozack, IMF đã có các cuộc thảo luận hữu ích với các quan chức Syria và bắt đầu làm việc để đánh giá tổng thể nền kinh tế Syria. Quan chức IMF khẳng định định chế tài chính đa phương này sẵn sàng hỗ trợ các nỗ lực quốc tế nhằm giúp Syria phục hồi nền kinh tế vốn bị tàn phá nặng nề sau 14 năm xung đột.
Ngân hàng Thế giới (WB) mới đây cho hay, Qatar và Saudi Arabia đã thanh toán khoản nợ 15,5 triệu USD của Syria đối với WB, mở đường cho Damascus tiếp cận các nguồn viện trợ và hỗ trợ tài chính. Theo một báo cáo phân tích của Quỹ Carnegie vì hòa bình, chi phí cho công cuộc tái thiết Syria ước vào khoảng 250-400 tỷ USD. Bộ trưởng Tài chính Saudi Arabia Mohammed Al Jadaan nhấn mạnh các ưu tiên hỗ trợ sẽ tập trung cho việc giải quyết nhu cầu của người dân Syria, tái thiết các thể chế, phát triển năng lực, cải cách chính sách và xây dựng chiến lược phục hồi kinh tế của quốc gia Tây Á.
Bà Kozack đánh giá, việc nới lỏng các lệnh trừng phạt có thể hỗ trợ Syria vượt qua những thách thức hiện tại cũng như thúc đẩy phát triển kinh tế. Bộ trưởng Rubio, cùng Tổng Giám đốc IMF Kristalina Georgieva, Chủ tịch WB Ajay Banga cho rằng, quyết định mới nhất của Mỹ rất quan trọng đối với chính phủ mới của Syria, nhưng ông cũng cảnh báo nguy cơ nội chiến có thể bùng phát trở lại chỉ trong vài tuần tới. Cảnh báo được đưa ra sau khi một số nhóm dân quân ủng hộ chính quyền mới của Syria tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào cộng đồng thiểu số Alawite và Druze ở nước này.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo chính quyền nước này đang nỗ lực thúc đẩy tiến trình dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Syria trong thời gian sớm nhất. Hiện Mỹ vẫn duy trì nhiều lệnh trừng phạt áp đặt đối với Syria, phần lớn trong số này nhằm vào cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad.