1/Đây là mùa thứ 4 nền tảng truyền thông văn hóa nghệ thuật uy tín Hanoi Grapevine cùng Mạng lưới khán giả tích cực PAN tổ chức sự kiện Hanoi Grapevine’s Finest nhằm vinh danh hoạt động nghệ thuật đương đại tại Việt Nam.
Bà Trương Uyên Ly, Giám đốc Hanoi Grapevine cho biết, 2022 là năm rất đặc biệt, có nhiều xu hướng nghệ thuật nổi bật. Một trong số đó là sự ra đời các tổ chức nghệ thuật tư nhân, các dự án, triển lãm nghệ thuật quy mô và bài bản.
Tiếp theo là sự xuất hiện của các tổ chức có xu hướng bảo tàng, một số dự án không chỉ chia sẻ các sáng tạo mà còn có xu hướng lưu trữ và trở thành bảo tàng nghệ thuật. Có thể thấy trong các đề cử của Hanoi Grapevine như Trung tâm nghệ thuật APD, Heritage space… Trong một năm có ba dự án lưu trữ nổi bật chứng tỏ xu hướng lưu trữ xuất hiện và đó là tín hiệu rất đáng mừng.
Thêm một xu hướng nữa là sự trở lại của nghệ thuật trình diễn, bộ môn nghệ thuật rất dễ bị “tổn thương” trong các loại hình nghệ thuật.
Lễ vinh danh Hanoi Grapevine’s Finest 2022-2023 và Triển lãm The Grapevine Selection 2023 nhằm giới thiệu bức tranh khá đầy đủ của nghệ thuật đương đại Việt Nam với 6 hạng mục. Trong đó, hạng mục vinh danh với 15 đề cử cho Finest Project (Dự án ý nghĩa), 17 đề cử cho Finest Artist (Nghệ sĩ tích cực) và 4 giải thưởng cho Finest Review (Bài bình luận xuất sắc về dự án/sự kiện nghệ thuật trong năm). Hạng mục ghi nhận gọi tên 11 Active Curators & Producers (Giám tuyển/Nhà sản xuất tích cực), 12 Active Organizers (Nhà khởi xướng tích cực) và 17 New Organizers (Nhà khởi xướng mới).
Năm nay, giải thưởng cao nhất trong hạng mục Dự án ý nghĩa thuộc về dự án Don’t Call It Art, Phổ Hiếu Kỳ và dự án Saigon Experimental Film Festival. Giải Dự án ý nghĩa do khán giả bình chọn thuộc về dự án Nổ Cái Bùm - Đà Lạt Mộng Mơ 2022; giải Nghệ sĩ tích cực do Hanoi Grapevine lựa chọn thuộc về nghệ sĩ Lê Giang, giải Nghệ sĩ tích cực do khán giả bình chọn thuộc về nghệ sĩ Đặng Thùy Anh.
2/Tốt nghiệp chuyên ngành Đồ họa Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 2019, Đặng Thùy Anh (1996) bắt đầu đến với nghệ thuật bằng các thực hành trình diễn từ năm 2017, sau đó tiếp tục khám phá và thể nghiệm với nghệ thuật sắp đặt, nhiếp ảnh, các phương pháp thực hành nghệ thuật mang tính vị niệm. Cô quan tâm đến mối liên hệ giữa con người và thiên nhiên, những mô-típ thị giác bị hiểu rập khuôn và ảnh hưởng của định kiến xã hội lên các quan niệm về giới. Ngoài ra, Thùy Anh thường sử dụng các cá thể sống, chính bản thân mình, cũng như những lưu trữ cá nhân làm chất liệu trong thực hành nghệ thuật.
Vui mừng được xướng tên tại lễ trao giải, cô chia sẻ, giải thưởng khiến tôi cảm thấy biết ơn mọi người chung quanh mình hơn. Hiện nay nhiều người chưa thật sự hiểu về nghệ thuật Việt Nam đương đại, chưa hiểu những nghệ sĩ trẻ đang làm gì, đang thực hành nghệ thuật như thế nào. Những giải thưởng như thế này giúp cho mọi người hiểu chúng tôi hơn, vì nó khẳng định những thực hành nghệ thuật của nghệ sĩ được cộng đồng ghi nhận. Cái đó quan trọng hơn giải thưởng rất nhiều.
3/Còn nghệ sĩ Lê Giang vẫn có những băn khoăn: Là một nghệ sĩ hoạt động độc lập trong bối cảnh hiện nay, tôi gặp rất nhiều khó khăn. Thứ nhất là sự quan tâm của công chúng đối với nghệ thuật đương đại tuy đang lớn dần nhưng chưa đủ và thật sự thiếu những nguồn lực hỗ trợ cho nghệ sĩ. Thí dụ như những nguồn tài trợ hay địa điểm để thực hành, triển lãm nghệ thuật. Tôi nghĩ đó là những thứ mà nghệ sĩ cần nhiều hơn từ xã hội. Mặt khác, nghệ thuật thị giác nói riêng đang thiếu những cơ chế cụ thể để hỗ trợ nghệ sĩ đưa nghệ thuật đến với khán giả một cách rộng rãi hơn.
Nói về giải thưởng, đại diện Hanoi Grapevine cho biết, chúng tôi ưu tiên các nghệ sĩ, dự án, nhà tổ chức hoạt động nghệ thuật nằm ngoài công lập để vinh danh bởi chúng tôi cho rằng, đó là những nỗ lực rất xứng đáng, tuy được sự chú ý nhưng vẫn chưa có nhiều sự ủng hộ.
Khi công chúng còn mơ hồ và chưa có sự quan tâm đúng mức từ các nhà quản lý, nghệ thuật đương đại Việt Nam đang rất cần những “bà đỡ” với mục tiêu hỗ trợ không vì lợi nhuận để mang tới những làn gió tươi mới và thúc đẩy sự phát triển chung. Có thể bằng cách ghi nhận, tôn vinh và kết nối các nghệ sĩ, các không gian nghệ thuật và các nhà tổ chức sự kiện nghệ thuật chất lượng cao với khán giả.
 |
Một góc triển lãm The Grapevine Selection 2023 tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám. |
The Grapevine Selection 2023 là triển lãm lưu động trưng bày những tác phẩm nổi bật từ những gương mặt nghệ sĩ có dấu ấn nghệ thuật tiêu biểu nhằm đặt dấu mốc cho tương lai lưu trữ nghệ thuật dài hạn. Hội đồng cố vấn nghệ thuật gồm bốn giám tuyển và chuyên gia có kinh nghiệm và ảnh hưởng là Ace Lê, Lê Thiên Bảo, Đỗ Tường Linh và Mary Lou David. Triển lãm quy tụ tác phẩm của 16 nghệ sĩ trẻ tiêu biểu từ mọi miền: Bùi Quốc Khánh, Đào Tân, Đỗ Hà Hoài, Đỗ Trọng Quý, Đoàn Văn Tới, Hà Minh, Hoàng Thanh Vĩnh Phong, Jo Ngô, Lê Thúy, Linh San, Phạm Đình Tiến, Phạm Hà Ninh, Trần Thược, Trịnh Cẩm Nhi, Xuân Hạ, Tôn Thất Minh Nhật.
