Một tháng để tiếp tục thảo luận
Thỏa thuận đạt được vào phút chót, ngay trước thềm sắc lệnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump có hiệu lực vào ngày 4/2. Theo đó, Mỹ dừng triển khai áp thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico trong 30 ngày, để các bên tiếp tục đàm phán về thỏa thuận cuối cùng, bảo đảm lợi ích công bằng.
Đây là kết quả các cuộc điện đàm ngày 3/2, giữa Tổng thống Donald Trump với Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum. Trong đó, các lãnh đạo Canada và Mexico đồng ý tăng cường an ninh biên giới, ngăn chặn tình trạng buôn bán ma túy và dòng người di cư bất hợp pháp vào Mỹ.
Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Trump đánh giá tích cực cuộc trao đổi với lãnh đạo các nước láng giềng và xác nhận Mỹ hoãn kế hoạch áp thuế, dành thời gian để các bên tiếp tục đối thoại. Ông Trump cũng cho biết, các Bộ trưởng Ngoại giao, Tài chính và Thương mại Mỹ sẽ tham gia đàm phán với các đối tác Canada và Mexico trong một tháng tới.
Thủ tướng Justin Trudeau cũng thông báo kế hoạch Canada tăng cường an ninh biên giới giáp Mỹ, theo đó giám sát chặt chẽ và phối hợp Mỹ thành lập lực lượng chung nhằm trấn áp tội phạm có tổ chức, nạn buôn bán fentanyl, rửa tiền... Canada cam kết tăng cường lực lượng thực thi pháp luật, cũng như tăng nguồn lực, nhân sự và công nghệ nhằm bảo đảm an ninh biên giới.
Tổng thống Claudia Sheinbaum cũng cam kết, Mexico sẽ tăng cường kiểm soát an ninh tại biên giới phía bắc, bằng cách tăng cường khoảng 10.000 lính Vệ binh quốc gia, nhằm ngăn chặn hoạt động buôn bán ma túy, đặc biệt là fentanyl, cũng như dòng người di cư trái phép vào Mỹ. Ngày 4/2, Mexico thông báo bắt đầu triển khai binh sĩ tới khu vực biên giới giáp Mỹ theo cam kết.
Thiết lập kênh đối thoại hiệu quả
Thông báo của chính quyền Mỹ về tạm hoãn triển khai sắc lệnh về thuế quan không đề cập đến Trung Quốc, đồng nghĩa quy định áp thuế 10% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc vẫn có hiệu lực từ ngày 4/2. Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới của Mỹ (CBP) xác nhận các gói hàng hóa và bưu kiện từ Trung Quốc được gửi đến Mỹ qua đường bưu điện phải thực hiện thủ tục hải quan chính thức theo mức thuế mới. Hàng hóa Trung Quốc, gồm cả những mặt hàng trước đây được miễn thuế tạm thời, đều bị áp thuế 10%.
Cùng ngày, Ủy ban Thuế quan Quốc vụ viện Trung Quốc thông báo, Trung Quốc sẽ áp mức thuế bổ sung đối với một số hàng hóa của Mỹ từ ngày 10/2 tới, nhằm đáp lại mức thuế mới mà chính quyền Tổng thống Donald Trump áp với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Bộ Tài chính Trung Quốc tuyên bố sẽ áp mức thuế 15% đối với than và khí tự nhiên hóa lỏng nhập khẩu từ Mỹ; áp thuế 10% với dầu thô, thiết bị nông nghiệp và một số dòng ô-tô.
Bộ Thương mại và Tổng cục Hải quan Trung Quốc cũng thông báo áp dụng biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với một số khoáng sản quan trọng, với lý do bảo vệ lợi ích quốc gia. Bộ Thương mại Trung Quốc còn cho biết, Trung Quốc đã nộp đơn khiếu nại lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) liên quan mức thuế quan mới của Mỹ.
Trong khi đó, Thư ký báo chí Nhà trắng Karoline Leavitt cho biết, Tổng thống Donald Trump có kế hoạch điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhằm thiết lập kênh trao đổi để tìm kiếm thỏa thuận tránh leo thang căng thẳng thương mại giữa hai nước. Cuộc thảo luận dự kiến được tổ chức trong những ngày tới.