Nỗ lực chuyển giao công nghệ, hình thành ngành công nghiệp đường sắt

Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà - Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo.

Sau khi nghe các bộ, ngành tham luận, kết luận cuộc họp, nhấn mạnh ý nghĩa và tầm quan trọng của các dự án tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn kết nối với Trung Quốc, trong đó có tuyến Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, từ nay đến lúc khởi công dự án này, còn rất nhiều việc phải làm, do đó phải xây dựng lộ trình, căn cứ vào đó để lãnh đạo, chỉ đạo.

Thủ tướng ấn định ngày 19/12/2025 đồng loạt khởi công dự án đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng tại 5 điểm trên tuyến đường sắt dài 400km này; trên cơ sở đường găng tiến độ như vậy, các bộ, ngành phải cụ thể hóa các công việc, báo cáo lại Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà để từ đó giao nhiệm vụ các bộ, ngành phải hoàn thành các công việc với thời gian cụ thể để chuẩn bị cho khởi công; trong đó phối hợp Bộ Khoa học và Công nghệ hình thành bộ tiêu chuẩn của Việt Nam liên quan đường sắt; nỗ lực hình thành công nghiệp đường sắt.

Quang cảnh cuộc họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Về tư vấn, Thủ tướng đề nghị phải chủ động, làm việc với phía đối tác; lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi và báo cáo nghiên cứu khả thi; kiến nghị các cơ chế, chính sách mới...

Thủ tướng yêu cầu cần chốt hướng tuyến để các địa phương thực hiện giải phóng mặt bằng; các bộ, ngành cụ thể hóa việc dự toán vốn đầu tư cụ thể tuyến đường; xác định sử dụng nhiều loại vốn, trong đó có vốn tự có; sử dụng quỹ 500 nghìn tỷ đồng phục vụ các dự án ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại để phát triển hạ tầng chiến lược; vốn hợp tác công tư…; làm rõ các thông số khảo sát kỹ thuật liên quan địa chất; phối hợp Bộ Khoa học và Công nghệ để đề xuất điều chỉnh vấn đề liên quan các vấn đề kỹ thuật, lao động đất đai; giải quyết tốt các vấn đề liên quan đất quốc phòng.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cùng lãnh đạo các bộ, ngành tham dự cuộc họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Về Hiệp định nối ray, vay vốn cho dự án, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành chức năng cần làm việc cụ thể với đối tác; lưu ý, việc vay vốn phải căn cứ khả năng của đất nước.

Về chuyển giao công nghệ, Thủ tướng nhấn mạnh đây là vấn đề cốt lõi, trong đó đặc biệt là sản xuất đầu máy - hạng mục quan trọng nhất của dự án, tiếp đó là hệ thống điều khiển, đường ray, toa xe…; khuyến khích các doanh nghiệp đàm phán với phía đối tác để chuyển giao công nghệ; tích cực đào tạo nhân lực phục vụ ngành đường sắt; Bộ Công thương có trách nhiệm xây dựng và hình thành công nghiệp đường sắt.

Lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị tham dự cuộc họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Về tổ chức thực hiện, Thủ tướng cho rằng công việc vẫn rời rạc, do đó cần rút kinh nghiệm và tăng cường quản lý, phát huy vai trò bộ máy giúp việc, theo dõi giúp Chính phủ, Ban Chỉ đạo việc này.

Về phương án vốn thì Bộ Tài chính phối hợp Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thực hiện việc này. Thủ tướng yêu cầu hằng tuần báo cáo tiến độ triển khai dự án này.

Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh phát biểu ý kiến tại cuộc họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Nhân cuộc họp, Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước... cần làm việc lại cụ thể với Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển Đường sắt cao tốc VinSpeed để tìm hiểu khả năng doanh nghiệp này tham gia dự án đường sắt tốc độ cao bắc-nam trên tinh thần khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia thực hiện các dự án đường sắt.