1/Nghe ca Huế trên sông Hương là hoạt động văn hóa sôi nổi nhất về đêm. Loại hình nghệ thuật độc đáo này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế, tạo việc làm cho hàng trăm nghệ sĩ, diễn viên và người lao động, góp phần giới thiệu nét văn hóa đặc sắc của địa phương đến với khách du lịch trong và ngoài nước.
Bên cạnh việc tạo nên hình ảnh đẹp, ghi dấu ấn trong lòng du khách gần xa, thời gian qua, một số chương trình ca Huế đã xuất hiện nhiều bất cập, vi phạm. Theo thống kê của Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế, có thể kể ra như một số chương trình chưa bảo đảm thời lượng, số lượng người tham gia biểu diễn không theo quy định, chương trình biểu diễn không đúng theo văn bản đã được cấp, nội dung bị rút ngắn, lời ca bị cắt xén... Ngoài ra, có sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp tổ chức chương trình dẫn đến việc hạ giá suất diễn, bớt thù lao của diễn viên và nhạc công khiến chất lượng bị giảm sút. Bên cạnh đó, ngay chính nghệ sĩ biểu diễn tác phong vẫn chưa chuyên nghiệp. Còn tồn tại tình trạng các nghệ sĩ thiếu tôn trọng khách, nói chuyện riêng, sử dụng điện thoại trong quá trình tham gia biểu diễn. Không gian trình diễn trang trí sơ sài, việc bày biện hàng lưu niệm tại vị trí chưa được phù hợp khiến du khách không thật sự thoải mái khi đến với đêm diễn.
Ông Nguyễn Xuân Ngọc, Phó Chánh Thanh tra Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế cho biết, Sở đã tham mưu UBND tỉnh lập tổ liên ngành kiểm tra hoạt động biểu diễn ca Huế. Tổ sẽ kiểm tra định kỳ, đột xuất nhằm phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Số liệu thu được cho biết, trong năm 2022 và sáu tháng đầu năm 2023, tổ đã tiến hành 11 đợt kiểm tra theo kế hoạch và kiểm tra đột xuất đối với hơn 380 suất diễn và đội thuyền tham gia hoạt động ca Huế trên sông Hương. Đã lập biên bản vi phạm và tham mưu cơ quan có thẩm quyền ban hành 8 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm với số tiền gần 60 triệu đồng. Hầu hết các hành vi vi phạm chủ yếu gồm tổ chức biểu diễn nghệ thuật không đúng nội dung trong văn bản chấp thuận, thuyền tham gia trên sông chở quá số người, đón trả khách không đúng địa điểm theo quy định…
2/Thời gian qua, Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để nâng chất lượng cho ca Huế. Trong đó chỉ đạo các phòng chuyên môn phối hợp các đơn vị liên quan tiếp tục mở các lớp tập huấn để phổ biến các quy định của pháp luật về biểu diễn nghệ thuật cho các đối tượng là diễn viên, nhạc công, doanh nghiệp hoạt động tổ chức biểu diễn. Cùng với đó tổ chức tập huấn, rà soát chất lượng toàn diện về diễn viên, nhạc công, những người tổ chức, phục vụ ca Huế, thẩm định chất lượng chương trình. Ngoài ra, còn phối hợp nghiên cứu, sưu tầm, khôi phục các bản ca cổ có nguy cơ mai một, thất truyền, theo hướng phục hồi nguyên bản, bảo đảm chất lượng để khẳng định giá trị độc đáo của ca Huế.
Theo ông Nguyễn Thiên Bình, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế, thời gian tới, Sở sẽ liên tục tổ chức các đợt kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đối với các chủ thuyền, các diễn viên và nhạc công không đủ trình độ khi tham gia biểu diễn. “Chúng tôi quyết tâm làm kỹ nhằm lấy lại hình ảnh của một sản phẩm du lịch đặc sắc, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Thông qua đó đưa Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn và phát huy giá trị di sản Cố đô và bản sắc văn hóa Huế gắn với đặc trưng văn hóa, sinh thái, cảnh quan và con người thân thiện”, ông Bình cho biết.
Đối với chương trình ca Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế quy định mỗi suất diễn có tối thiểu bảy diễn viên, nhạc công (khi biểu diễn trên thuyền đơn) và 8 diễn viên, nhạc công khi biểu diễn trên thuyền đôi, các loại thuyền du lịch khác và ca Huế thính phòng tại các khách sạn, nhà hàng. Mỗi chương trình dài ít nhất 60 phút trở lên (không kể phần dịch ra tiếng nước ngoài đối với các buổi biểu diễn dành cho khách người nước ngoài); có tối thiểu ba nhạc cụ trong các loại thập lục, tỳ bà, nhị, nguyệt, bầu, sáo.
