Cần cú huých phát triển giao thông công cộng

Thiếu tính kết nối

Thiếu sự kết nối giữa các phương tiện giao thông công cộng là một nguyên nhân khiến loại hình giao thông này kém hấp dẫn. Người dân vẫn ưu tiên sử dụng phương tiện cá nhân. Hiện, quy mô dân số của Hà Nội đã lên tới hơn 8,3 triệu dân với khoảng 7,78 triệu phương tiện, trong đó có hơn 1 triệu ô-tô và hơn 6,5 triệu xe máy, gần 200 nghìn xe máy điện. Con số này chưa bao gồm phương tiện của lực lượng vũ trang, xe biển ngoại giao, biển quốc tế và của các tỉnh, thành phố khác lưu thông trên thành phố. Trong khi các phương tiện giao thông cá nhân ngày càng bộc lộ nhiều vấn đề như gây ùn tắc giao thông, đặc biệt là ô nhiễm không khí. Phát triển hệ thống giao thông công cộng được coi là giải pháp khả thi, bền vững để từng bước giảm ùn tắc.

Gần đây, Hà Nội không chỉ mở thêm các tuyến xe bus chạy về những khu vực xa trung tâm mà còn tăng cường kết nối giữa các điểm giao thông công cộng. Ngày 28/11, Trường đại học Công nghệ Giao thông vận tải cùng Trung tâm Quản lý giao thông công cộng, Sở Giao thông vận tải Hà Nội phối hợp ra mắt chương trình “Thí điểm mô hình xe điện hai bánh kết nối phương tiện vận tải hành khách công cộng tuyến BRT: Từ nhà chờ BRT Văn Khê đến trung tâm thương mại AEON Hà Đông”. Phương án thí điểm này cho phép người dùng sử dụng xe điện hai bánh miễn phí thông qua phần mềm quản lý (V-Share) để kết nối hành khách đi xe bus BRT, xe bus thường gần khu vực trạm dừng BRT Văn Khê tới AEON Mall Hà Đông và ngược lại. Đây là một trong những nỗ lực của Hà Nội để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi lựa chọn sử dụng các phương tiện giao thông công cộng.

Ngoài hệ thống xe bus, “bức tranh” giao thông công cộng Hà Nội gần đây còn có sự góp mặt của tuyến metro Cát Linh-Hà Đông. Các tuyến bus Hà Nội hiện nay đều được tổ chức kết nối với tuyến metro, do đó mang đến cho người dân nhiều lựa chọn; có thể thuận tiện đi đến các địa điểm khác nhau trong thành phố bằng phương tiện giao thông công cộng.

Nhưng đến nay phương tiện giao thông công cộng cơ bản mới đảm nhiệm được một phần nhu cầu đi lại của người dân, chủ yếu là học sinh, sinh viên và người lớn tuổi. Lý do được nhiều người đưa ra là mạng lưới xe bus hiện chưa hợp lý khiến nhiều chuyến đi bị lòng vòng làm giảm tính hấp dẫn. Tính liên thông, trung chuyển nội mạng còn thiếu, trùng lặp tuyến.

Theo ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng Hà Nội: “Hiện nay, xe bus Hà Nội mới đáp ứng được gần 18% nhu cầu đi lại. Con số này vẫn còn thấp vì mục tiêu được đề ra của cả năm 2022 là 23%”.

Cần chính sách đặc thù

Muốn phát triển giao thông công cộng, đầu tiên và quan trọng nhất là phải quan tâm phát triển hạ tầng giao thông công cộng, phủ kín mạng lưới, tăng cường tính kết nối giữa các loại hình giao thông công cộng để người dân ở mọi nơi tiếp cận dễ dàng, thuận tiện. Nhìn nhận một cách khách quan, sử dụng phương tiện giao thông công cộng vốn có nhiều lợi thế so phương tiện cá nhân, như chi phí rẻ hơn, tính an toàn cao hơn. Do đó, nếu việc tiếp cận, sử dụng được thuận tiện, dễ dàng thì đương nhiên người dân sẽ ưu tiên lựa chọn các loại phương tiện này.

Song song việc cải thiện hạ tầng, các cơ quan quản lý cũng cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như tổ chức lại giao thông, tổ chức các bãi đỗ xe, trong đó có khu vực trung tâm thành phố để thuận tiện hơn cho người sử dụng. Ngành giao thông vận tải Hà Nội cần tập trung rà soát mạng lưới, đánh giá hiệu quả các tuyến xe bus để điều chỉnh cho phù hợp, hiệu quả, tăng khả năng tiếp cận của người dân. Đối với các khu vực chưa có xe bus, nên nghiên cứu mở mới hoặc điều chỉnh lộ trình tuyến theo hướng tăng cơ hội tiếp cận cho người dân. Đồng thời, tiếp tục cải thiện chất lượng hoạt động của xe bus, nâng cao thái độ phục vụ của nhân viên xe bus, khắc phục tình trạng kéo dài thời gian các chuyến đi, xe chạy không đúng giờ… để xe bus thật sự là phương tiện giao thông công cộng được nhiều người lựa chọn.