Điều này thật ra… không mới, vì diễn biến của thị trường chứng khoán (TTCK) trong hơn chục năm qua đã ghi nhận những đợt sụt giảm mạnh nhưng phục hồi rất nhanh và sau đó thậm chí còn tăng mạnh mẽ hơn trước. Và cũng như thường lệ, nhiều người hiện còn đang… tiếc ngẩn ngơ, nào là “giá như đừng cắt lỗ” hoặc “giá như mạnh dạn bắt đáy”…
Hơn một tháng trước, MWG (Thế giới di động) còn có giá gần 60.000 đồng/CP. Theo đà điều chỉnh chung của TTCK, CP này có lúc giảm xuống còn hơn 46.000 đồng/CP, nhưng vài ngày qua đã tăng lên đến 64.000 đồng/CP, tức là còn cao hơn cả lúc thị trường chưa điều chỉnh mạnh. So với mức giá đáy hơn 105.000 đồng/CP, thì hiện tại FPT đã tăng hơn 20.000 đồng cho mỗi CP và có giá hơn 126.000 đồng/CP. Tức là chỉ cần “rón rén” mua khoảng 1.000 FPT tại giá đáy thì hiện đã lãi hơn 20 triệu đồng. Ngay tại những ngày thị trường rơi vào trạng thái quá bán, không ít chuyên gia đã mạnh mẽ lên tiếng và cho rằng đây là thời cơ hiếm gặp, thậm chí không mua vào sẽ hối tiếc.
Có nhiều nguyên nhân tạo ra sự rụt rè này, nhưng một trong những nguyên nhân chủ đạo là sự khác biệt về mặt kỳ vọng. Hầu hết những người bắt đáy vào giai đoạn đầu tháng 4 (có thể bắt đúng đáy hoặc lệch vài ngày), đều cho biết có lãi và thời điểm đó họ mua với tầm nhìn tính bằng năm. Tâm lý lo ngại mua rồi CP có thể giảm thêm là điều hiển nhiên, nhưng nhiều NĐT thường không có kỷ luật với kỳ vọng thời gian. Chẳng hạn, mua CP vào ngày T và kỳ vọng một năm mới bán, nhưng đến ngày T+2,5 (tức khi CP về tài khoản) mà thấy danh mục giảm khoảng 3% là xuất hiện lo ngại và lập tức cắt lỗ. Điều này dẫn đến bi kịch là có thể.
Những ngày qua, thời điểm VN Index chưa vượt 1.300 điểm đổ lại, một số chuyên gia phân tích cũng đã chỉ ra những cơ hội tốt trong thời điểm hiện nay là CP có nền tảng kinh doanh, giá giảm mạnh trong tháng 4, nhưng chưa phục hồi. Đây là tiềm năng cả trong ngắn lẫn dài hạn, rất đáng để thử. Bởi lẽ khi thị trường chung phục hồi, định giá thị trường sẽ tăng trở lại, CP chưa tăng nghĩa là đã rẻ sẽ còn rẻ hơn. Trong ngắn hạn, đây là một trong những ý tưởng đầu tư vừa có tính phòng thủ, vừa có khả năng tìm kiếm lợi nhuận bất ngờ. Tất nhiên, tính chất xu hướng (trend) hiện nay của TTCK vốn rất mạnh. Tức là CP rẻ, có thể trong ngắn hạn sẽ được nhìn nhận là kém hấp dẫn, dòng tiền chưa tìm đến và NĐT giải ngân có thể chờ lâu hơn. Nhưng cũng vì tính xu hướng này mà khi đã bùng nổ thì CP có thể bật tăng mạnh mẽ trong thời gian ngắn.
Nói tóm lại, TTCK hiện đang khiến cho NĐT có cảm giác rất dễ có lãi chỉ trong… vài ngày, nhưng nếu nhìn nhận theo cách này mà giải ngân thì kết quả thường đi kèm với sự thất vọng. Nếu với tầm nhìn tính bằng tháng, hoặc năm, NĐT có thể lựa chọn CP một cách tỉ mỉ, kỹ lưỡng hơn, bỏ ra nhiều công sức hơn và tất nhiên rủi ro sẽ được giảm đáng kể.