Tức tốc tìm đối tác mới
Là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang thị trường Mỹ, đại diện Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam bày tỏ, các doanh nghiệp ngành gỗ đã rất "sốc" khi biết tin Mỹ áp thuế đối ứng 46%. Bởi với chính sách này, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải hứng chịu thiệt hại kép.
Thế nhưng, thực tế, không chỉ thị trường Mỹ mà hiện gỗ của Việt Nam đang xuất khẩu sang một số nước lớn như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc… Do đó, ngay sau khi có diễn biến thuế mới, hiệp hội đã ngay lập tức họp với các doanh nghiệp và đưa ra các giải pháp.
Theo đó, các doanh nghiệp đồng tình phương án, tập trung nghiên cứu thị trường của Nhật Bản, Hàn Quốc. Thay vì chỉ xuất khẩu đồ gỗ, bàn ghế, nội thất riêng lẻ thì có thể đưa sang cả không gian sống, nhận thầu đồ gỗ cả những công trình lớn như một cung điện, tòa nhà cao cấp, đưa toàn bộ công nhân cũng như nguyên liệu qua Nhật Bản để thi công…
Tương tự, với ngành dệt may, đại diện Hiệp hội Dệt May Việt Nam (Vitas) bày tỏ, mức thuế với hàng xuất khẩu vào Mỹ 46% là rất cao, khiến các doanh nghiệp dệt may lo lắng, do biên lợi nhuận của dệt may rất mỏng, trong khi phải cạnh tranh gay gắt với các nước xuất khẩu dệt may khác.
Do đó, lãnh đạo Vitas cho rằng, đây là thời điểm bắt buộc để tăng cường đa dạng hóa thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường đã ký các hiệp định thương mại tự do (FTA) nhờ được ưu đãi thuế quan.
Thực tế, bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Giám đốc điều hành Tổng công ty May 10 nhận định, việc thực thi sắc thuế này sẽ khiến mặt bằng giá cả tăng, khiến sức mua giảm. Dự báo tỷ lệ đơn hàng của doanh nghiệp có thể giảm 10% trong thời gian tới.
Để chủ động ứng phó với những thay đổi lớn về thuế, Tổng công ty May 10 đã đa dạng hóa thị trường ngoài Mỹ, như EU, Nhật Bản, Australia và một số thị trường khác. Cùng với đó, doanh nghiệp cũng đa dạng hóa nguồn cung nguyên phụ liệu để giảm phụ thuộc từ thị trường Trung Quốc, nhất là trong bối cảnh Mỹ đang theo dõi rất sát vấn đề nguồn gốc sản phẩm bông Tân Cương (Trung Quốc).
Đặc biệt, May 10 cũng đẩy mạnh sản phẩm chinh phục thị trường nội địa, nhằm bảo đảm cân bằng tỷ trọng giữa hàng hóa xuất khẩu và phân phối trong nước.
Giám đốc điều hành (CEO) một doanh nghiệp xuất khẩu cà-phê ở nước ta cũng cho biết, năm ngoái xuất khẩu sang thị trường Mỹ của họ đạt gần 2.600 tỷ đồng, chiếm khoảng 10% tổng kim ngạch xuất khẩu doanh nghiệp. Thế nên, ngay khi hay tin Mỹ muốn áp thuế 46% với hàng Việt, doanh nghiệp tức tốc tỏa đi các thị trường tiềm năng để tìm kiếm khách hàng mới. Vừa hôm qua, doanh nghiệp nhận được một tin tích cực từ đối tác mới tại thị trường Đức.
Còn với những đơn hàng đã ký với phía đối tác Mỹ, doanh nghiệp cũng liên hệ đàm phán để tìm giải pháp hài hòa lợi ích của hai bên, vị này cho hay.
 |
Các doanh nghiệp xuất khẩu cần tái cơ cấu kinh tế, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng. Ảnh: NAM HẢI |
Doanh nghiệp cần thêm hỗ trợ
Ngoài nỗ lực của doanh nghiệp, để hỗ trợ doanh nghiệp, đại diện Vitas cho rằng, Chính phủ cần ban hành mới và duy trì các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp để giảm chi phí, như tiếp tục giảm thuế VAT, thuế nhập khẩu, thuế đất, thuế thu nhập doanh nghiệp; ngân hàng tiếp tục giảm lãi vay, khoanh nợ, giãn nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho doanh nghiệp.
Về lâu dài, ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công thương) khẳng định, Việt Nam cần tập trung vào nâng cao giá trị gia tăng và chất lượng sản phẩm xuất khẩu, nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe của thị trường quốc tế, đồng thời giảm thiểu tác động từ các rào cản thuế quan.
Theo ông Linh, Việt Nam cần tái cơ cấu kinh tế, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng, bảo đảm phát triển nhanh và bền vững. Ông khuyến cáo các doanh nghiệp xuất khẩu tận dụng thế mạnh sẵn có từ 17 FTA với hơn 60 quốc gia, vùng lãnh thổ cùng 70 cơ chế hợp tác song phương.
Ngoài ra, cải thiện môi trường kinh doanh, rà soát các chính sách thuế và hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ cũng là những bước đi cần thiết để giữ vững năng lực cạnh tranh.
TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia nhấn mạnh, Chính phủ và doanh nghiệp cần xây dựng kịch bản ứng phó phù hợp. Điều quan trọng là chúng ta cần bình tĩnh, không chủ quan nhưng cũng không quá bi quan. Bởi đây là câu chuyện toàn cầu, không chỉ riêng Việt Nam. Nước nào bình tĩnh hơn, chủ động hơn, khôn khéo hơn sẽ vượt qua được cú sốc lớn này thành công.
Còn theo TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, để phát triển bền vững, Việt Nam cần sẵn sàng phối hợp với phía Mỹ để xử lý nghiêm các hành vi gian lận thương mại, vi phạm sở hữu trí tuệ hay lẩn tránh xuất xứ, nếu có. Đây không phải là chủ trương của Nhà nước Việt Nam, mà là hành vi cá biệt, cần bị loại trừ để giữ gìn môi trường thương mại lành mạnh, không chỉ vì quan hệ song phương, mà còn vì uy tín quốc gia và lòng tin của thị trường quốc tế.
Ông Dũng cũng bày tỏ niềm tin rằng thiện chí, lòng tin và sự tôn trọng lẫn nhau vẫn là nền tảng quan trọng nhất để vượt qua bất đồng. Những khác biệt trong thương mại có thể được thương lượng và điều chỉnh - miễn là hai bên cùng hướng về một tương lai hợp tác bình đẳng, cùng thắng và có trách nhiệm với chuỗi giá trị toàn cầu.
Chiều tối 7/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị với các bộ, ngành, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, hiệp hội, doanh nghiệp để chủ động thích ứng với tình hình mới về thương mại quốc tế.
Thủ tướng đề nghị nghiên cứu thêm giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, bao gồm việc nghiên cứu chính sách thuế, phí, lệ phí; giảm lãi suất, hy sinh một phần lợi nhuận, dành một gói ưu đãi ngành gỗ, thủy sản theo hướng nâng gói ưu đãi hiện có.
Nghiên cứu gói hỗ trợ khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo; nghiên cứu thuế liên quan giảm trừ gia cảnh; xử lý các vấn đề liên quan xuất xứ hàng hóa ảnh hưởng các cam kết quốc tế; tăng cường bảo vệ bản quyền sở hữu trí tuệ.
Xử lý đồng bộ bằng các giải pháp tổng thể và cụ thể, trước mắt và lâu dài, giải pháp thuế quan và phi thuế quan, giải pháp bằng chính trị, ngoại giao, kinh tế, đầu tư, thương mại, cả giải pháp chính trị, an ninh quốc phòng…
