Cần xem xét toàn diện tính khả thi
Sáng 28/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch.
Tham gia phát biểu ý kiến tại phiên họp, đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) đặt vấn đề về việc sửa luật nhiều lần nhưng vẫn không gỡ được các nút thắt.
"Tại sao Luật Quy hoạch chúng ta sửa rất nhiều rồi nhưng vẫn rối? Chúng ta cứ sửa như thế này thì đã thực sự tận tâm chưa hay càng sửa càng rối tiếp?", ông Hạ nêu vấn đề.
Đại biểu nhấn mạnh, Luật Quy hoạch ban hành trước đây mang tinh thần chuyển đổi phương pháp lập quy hoạch, thay đổi căn bản việc lập quy hoạch như phân ngành cục bộ theo lĩnh vực, xác định quy hoạch mang tính tích hợp đa ngành, tổng thể có liên kết với nhau.
Bảo đảm công khai, minh bạch, đồng bộ trong quy hoạch
Tuy nhiên, theo ông Hạ, việc triển khai trên thực tế chưa đạt được yêu cầu do đội ngũ thực thi chưa nắm vững tinh thần đổi mới, cách làm mới nên có phương pháp tiếp cận, phối hợp liên thông chưa quen.
Vị đại biểu Đoàn tỉnh Quảng Nam cho rằng, khi triển khai quy hoạch theo tinh thần mới thì rất cần "nhạc trưởng" mới, tuy nhiên hiện vẫn chưa có một nhạc trưởng giàu kinh nghiệm, lão luyện, có tầm nhìn để xâu nối các quy hoạch với nhau. “Hiện nay, chúng ta chưa có một nhạc trưởng như vậy, dẫn đến khi triển khai thì rất vướng”, ông Hạ nhấn mạnh.
 |
Quang cảnh phiên họp của Quốc hội. (Ảnh: DUY LINH) |
Một nội dung khác trong dự thảo luật là việc bổ sung nguyên tắc cho phép quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh có thể được lập đồng thời. Tuy nhiên, đại biểu Tạ Văn Hạ lo ngại điều này có thể dẫn đến xung đột, chồng lấn về không gian phát triển, mục tiêu, chỉ tiêu... triển khai song song các quy hoạch.
"Chúng ta phải tìm cho đúng nguyên nhân chứ không phải sửa miết, sửa hoài mà vẫn vướng. Tôi cho rằng, căn bản chúng ta phải thật bình tĩnh, cân nhắc vấn đề này", đại biểu Tạ Văn Hạ nói và nhấn mạnh, nếu chưa nhận diện được hết, chưa quen với những thay đổi thì cần xem xét lại thật kỹ lưỡng, vì chỉnh sửa thực sự căn bản thì mới giải quyết được bài toán về quy hoạch.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) cho rằng, Luật Quy hoạch được soạn thảo từ 2017 nhưng đến năm 2020 mới được triển khai thực hiện, và ngay từ khi thực hiện có rất nhiều vấn đề cần xem xét.
 |
Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) phát biểu. (Ảnh: DUY LINH) |
Đến năm 2022, Quốc hội ban hành Nghị quyết 61, trong đó nêu ra nhiều vấn đề về quy hoạch và yêu cầu Chính phủ đánh giá toàn diện, sửa đổi một cách tổng thể Luật Quy hoạch.
Ông Huân cho biết, sau đó đã có có một vài lần sửa, nhưng chủ yếu là sửa các chương, điều còn gây khúc mắc. Song, nếu chỉ sửa một vài chương, điều, ông Huân cho rằng sẽ không giải quyết được vấn đề căn cơ.
Đại biểu Nguyễn Quang Huân cho rằng, cần mạnh dạn xem xét toàn diện Luật Quy hoạch hiện nay đang thực hiện thì tính khả thi tới đâu, nhất là các quy hoạch tỉnh khi sắp tới triển khai sáp nhập các tỉnh.
Ông lấy thí dụ, 3 tỉnh, thành phố là Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Dương đã được phê duyệt quy hoạch, sắp tới sáp nhập 3 tỉnh, thành phố này lại với nhau thì không thể áp dụng việc cộng dồn 3 quy hoạch lại thành một quy hoạch mới.
Đề xuất phân cấp cho địa phương điều chỉnh quy hoạch tỉnh sau sáp nhập
Vị đại biểu Đoàn Bình Dương nhấn mạnh, sáp nhập tỉnh là để tạo không gian phát triển mới. Mà tạo không gian phát triển mới thì dữ liệu đầu vào đã thay đổi thì dữ liệu đầu ra của từng quy hoạch tỉnh trước đây không thể áp dụng được.
Ngoài ra, theo ông Huân, trong các bộ luật khác như Luật Xây dựng cũng đã có quy định rất chi tiết về quy hoạch ngành và đã có sự chồng lấn.
"Có những địa phương có những quỹ đất rất lớn, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt cho sử dụng đất quy hoạch nhưng 10 năm nay không làm được. Gần đây nhất, khi hỏi đến thì vẫn đang chờ thành lập Hội đồng thẩm định nhiệm vụ quy hoạch, việc này sẽ mất khoảng 6 tháng đến 1 năm. Như vậy chúng ta đang rất lãng phí nguồn lực", ông Huân chỉ ra vấn đề.
Sửa đổi luật để phù hợp với bộ máy mới
 |
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu giải trình, làm rõ ý kiến các đại biểu Quốc hội nêu tại phiên họp. (Ảnh: DUY LINH) |
Phát biểu giải trình, làm rõ ý kiến các đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong thời gian tới, Luật Quy hoạch sẽ được sửa đồng bộ và tổng thể.
Bộ trưởng nêu rõ, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch là do yêu cầu về thay đổi chiến lược liên quan đến chủ trương định hướng lớn của Tổng Bí thư Tô Lâm, Kết luận 121 và Kết luận 127 của Bộ Chính trị về sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp.
"Từ 1/7 các địa phương sẽ hoạt động theo mô hình địa phương 2 cấp, tất cả các việc triển khai các dự án sẽ vướng, do đó, dứt khoát phải gấp rút sửa đổi luật lần này", ông Thắng nhấn mạnh, đồng thời cho biết, lần sửa đổi này sẽ tập trung vào 3 vấn đề lớn.
Một là bảo đảm điều chỉnh ngay được các quy hoạch ở tất cả các cấp. Theo đó, tất cả các địa phương sẽ thực hiện điều chỉnh quy hoạch ngay sau khi Nghị quyết về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh có hiệu lực. Đồng thời bảo đảm nguyên tắc các quy hoạch đang được triển khai tiếp tục được thực hiện cho đến khi quy hoạch điều chỉnh có hiệu lực.
Hai là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền tối đa, tăng cường quyền tự chủ, tính chủ động sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của các cấp, các ngành khi triển khai mô hình địa phương 2 cấp.
"Bởi nếu như quy định hiện hành của Luật Quy hoạch thì việc phân cấp rất khó khăn. Cái gì ở dưới địa phương thay đổi đều phải trình lên Chính phủ, Quốc hội. Do đó, sửa luật lần này phải đẩy mạnh phân cấp, phân quyền rất rõ ràng", ông Thắng khẳng định.
 |
Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: DUY LINH) |
Ba là tiếp tục tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trên thực tiễn phải xử lý ngay để triển khai thực hiện các dự án, đáp ứng ngay yêu cầu tăng trưởng 8% năm 2025 và mục tiêu tăng trưởng 2 con số vào các năm tiếp theo.
Bộ trưởng Tài chính cũng khẳng định, trong quy hoạch này, vấn đề phân cấp, phân quyền phải đẩy mạnh để đáp ứng việc cho 34 địa phương vận hành, triển khai nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội mà không bị vướng khi thu hút các doanh nghiệp, các dự án theo tinh thần phân cấp mạnh mẽ và phân quyền tối đa theo định hướng địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm gắn với triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo ông Thắng, để tạo sự chủ động, linh hoạt trong việc triển khai thực hiện quy hoạch, tiếp thu ý kiến của đại biểu, dự thảo luật sửa đổi theo hướng nội dung quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh chỉ bao gồm những quy định mang tính khung định hướng và có tính mở để kiến tạo và mở rộng không gian phát triển.
Nội dung chi tiết sẽ được thể hiện tại quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành; nội dung cụ thể của quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh sẽ được quy định tại nghị định để tạo sự linh hoạt trong triển khai thực hiện khi nghị định ban hành.
