Công bằng, minh bạch trong thu phí rác thải

Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành Quyết định số 67/2025/QĐ-UBND, quy định về giá cụ thể đối với dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn. Quyết định có hiệu lực từ ngày 1/6/2025.
0:00 / 0:00
0:00
Công nhân vệ sinh thu gom và vận chuyển rác thải ở Quận 1.
Công nhân vệ sinh thu gom và vận chuyển rác thải ở Quận 1.

Mức giá cụ thể đối với dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt (gọi tắt là rác thải) được chia làm hai nhóm, mỗi nhóm lại chia ra các mức giá khác nhau tùy theo từng khu vực hành chính (nội thành, ngoại thành).

Trong đó, nhóm 1 được áp dụng mức giá có sự hỗ trợ (hoặc bù đắp một phần) từ ngân sách địa phương. Nhóm này gồm hộ gia đình, cá nhân và các chủ nguồn rác thải nhỏ. Đối với nhóm này, mức giá sẽ khác nhau (cao hay thấp) tùy theo khu vực và khối lượng rác thải phát sinh hằng tháng (từ 126 kg/tháng trở xuống, từ hơn 126 kg đến 250 kg/tháng, từ hơn 250 kg đến 420 kg/tháng, cao hơn 420 kg/tháng).

Ở nhóm này, mức giá (hằng tháng) thấp nhất là 57.000 đồng (thu gom) và 19.000 đồng (vận chuyển); mức giá cao nhất là khoảng 486 đồng/kg (thu gom) và khoảng 180 đồng/kg (vận chuyển). Nhóm 2 được áp dụng mức giá theo nguyên tắc tính đúng, tính đủ chi phí cho hoạt động thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải (tùy theo khu vực, giá thu gom cao nhất khoảng 486 đồng/ kg, giá vận chuyển khoảng 180 đồng/kg; giá thu gom thấp nhất khoảng 452 đồng/kg, giá vận chuyển khoảng 147 đồng/kg).

Quyết định này được kỳ vọng sẽ giải quyết, xóa bỏ được tình trạng rác thải ùn ứ kéo dài, gây ô nhiễm và bốc mùi hôi trong thời gian dài đối với người dân. Với quy định mới, mức giá thu gom rác thải tăng, mức giá vận chuyển giảm… Theo đánh giá của những cơ quan chức năng và đơn vị liên quan, những điều chỉnh trong quy định mới đã đưa chính sách gần với thực tế hơn.

Mức thu phí rác thải đã tăng nhưng là đồng đều, linh hoạt, phù hợp từng khu vực, địa bàn hành chính, tạo sự công bằng và gần như không còn tình trạng so bì giữa các khu vực (do trước kia mỗi địa bàn tự quyết định đơn giá). Còn với những nguồn phát sinh rác thải có khối lượng lớn (nhóm 2), việc cân rác tính tiền được cơ quan chức năng và đơn vị thu gom rác ủng hộ, vì cũng bảo đảm được sự chính xác, công bằng, minh bạch cho cả hai bên, hạn chế tiêu cực, o ép trong việc thu phí.

Mặt khác, các đơn vị thu gom rác cũng hưởng lợi nhờ giá thu gom rác thải tăng lên. Nhờ đó, người thu gom rác cân đối được chi phí hoạt động, có điều kiện tài chính thuận lợi để chuyển đổi phương tiện thu gom và vận chuyển rác tươm tất, văn minh hơn.

Do vậy, Quyết định số 67/2025/QĐ-UBND đã nhận được phản ứng tích cực từ các cơ quan quản lý, đơn vị thu gom và vận chuyển rác thải lẫn người dân. Tuy nhiên, người dân mong muốn chất lượng dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sẽ được tăng lên tương xứng.

Các đơn vị làm dịch vụ cần thu gom rác đúng giờ, không để xảy ra tình trạng ứ đọng rác; công khai và rõ ràng trong việc thu phí. Nhân viên vệ sinh cần có thái độ lịch sự, tôn trọng người dân, coi người dân như khách hàng trong quá trình giao dịch, giao tiếp. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý chức năng cũng cần sớm có giải pháp khả thi và phù hợp hơn với thực tế đối với việc phân loại rác thải tại nguồn.