Phát biểu khai mạc, bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết, trong bối cảnh toàn cầu đang nỗ lực chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và phát triển bền vững, Liên minh châu Âu (EU) đã triển khai Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) nhằm giảm thiểu phát thải khí nhà kính và thúc đẩy sản xuất sạch.
“Đây không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế”, bà Hồ Thị Quyên nhấn mạnh.
Để duy trì và mở rộng thị phần tại thị trường EU, theo bà Hồ Thị Quyên, việc tuân thủ các quy định mới như CBAM là điều tất yếu.
 |
Bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh, phát biểu tại hội nghị tập huấn. |
CBAM không chỉ yêu cầu minh bạch về lượng phát thải carbon trong quá trình sản xuất mà còn đòi hỏi các doanh nghiệp phải áp dụng công nghệ sạch và quy trình sản xuất thân thiện với môi trường.
Theo thống kê, quý I/2025, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa của cả nước đạt 202,52 tỷ USD, tăng 13,7% so với cùng kỳ năm 2024.
Trong số này, xuất khẩu sang EU đạt 13,7 tỷ USD, tăng 12,7% so với cùng kỳ năm 2024. Điều này cho thấy EU tiếp tục là thị trường xuất khẩu quan trọng và tiềm năng đối với Việt Nam.
Bà Đỗ Thị Hồng Duyên, Phó Chủ tịch Tiểu ban Tăng trưởng xanh, cho rằng, CBAM là một phần quan trọng của thỏa thuận xanh của EU. Bắt đầu từ tháng 1/2026, các nhà nhập khẩu vào EU phải khai báo lượng khí thải carbon của hàng hóa như thép, nhôm, xi-măng và phân bón.
Cơ chế CBAM của EU tạo động lực thúc đẩy “xanh hóa” ngành thép Việt
Tuân thủ CBAM có thể mở ra con đường cho các doanh nghiệp Việt Nam đa dạng hóa xuất khẩu và củng cố chỗ đứng tại thị trường châu Âu, một thị trường đặt môi trường làm trung tâm.
Tại hội nghị, các chuyên gia cho rằng, quá trình chuyển đổi không đơn giản, đặc biệt là đối với các ngành công nghiệp sử dụng nhiều carbon.
Nhưng đó cũng là một cơ hội, nhất là cho những doanh nghiệp tiên phong và có chiến lược sẽ không chỉ giảm thiểu rủi ro mà còn đạt được lợi thế cạnh tranh trong nền kinh tế xanh toàn cầu.
Bà Nina Miron Claudia, chuyên viên chính sách Tổng cục Thuế và Liên minh Hải quan châu Âu nhấn mạnh, CBAM là một công cụ then chốt của Ủy ban châu Âu nhằm thúc đẩy quá trình phi carbon hóa.
Cơ chế này tuân thủ các chính sách quốc tế và cam kết pháp lý của EU bao gồm cả tính tương thích với Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).
 |
Chuyên gia phát biểu tại hội nghị tập huấn. |
Cũng theo bà Nina Miron Claudia, Ủy ban châu Âu đã đề xuất các biện pháp đơn giản hóa CBAM, như giới thiệu ngưỡng tối thiểu mới (de minimis) là 50 tấn/nhà nhập khẩu/năm đối với tổng lượng nhập khẩu sắt thép, nhôm, xi-măng và phân bón, nhằm giảm gánh nặng hành chính cho các nhà nhập khẩu nhỏ mà vẫn bảo đảm hiệu quả về môi trường.
CBAM khẳng định sự cởi mở đối với các nỗ lực phi carbon hóa ở các nước thứ ba thông qua phương pháp luận “phát thải thực tế” và khấu trừ giá carbon đã trả ở các nước này.
Hội nghị tập huấn nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình nâng cao năng lực xuất khẩu xanh và tăng cường năng lực cạnh tranh, mở rộng vào các thị trường lớn, nhất là châu Âu.
