Chính phủ mới của Canada gồm 28 bộ trưởng và 10 quốc vụ khanh. Dù nhiều thành viên chính phủ là gương mặt mới, Thủ tướng Mark Carney vẫn giữ lại các bộ trưởng giàu kinh nghiệm cho những vị trí quan trọng để chèo lái các thách thức kinh tế, như Bộ trưởng Tài chính, Bộ trưởng phụ trách quan hệ Canada-Mỹ, Bộ trưởng Thương mại nội địa. Kinh tế hiện là vấn đề ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của chính phủ Canada.
Ngay sau khi đảng Tự do giành chiến thắng trong cuộc bầu cử liên bang hồi cuối tháng 4 vừa qua, Thủ tướng Mark Carney khẳng định sẽ thực hiện cuộc cải tổ kinh tế lớn nhất kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai. Theo ông, đây là thời điểm “vô cùng thú vị” để tạo ra một nền kinh tế mới cho Canada.
Việc người dân đặt kỳ vọng cao vào ông Mark Carney và đảng Tự do là điều dễ hiểu, bởi nhà lãnh đạo này từng có một sự nghiệp lẫy lừng trong lĩnh vực ngân hàng và giữ chức thống đốc ngân hàng trung ương ở cả Canada và Anh.
Lãnh đạo Canada, Mỹ sẽ thảo luận để giải quyết các tranh chấp thương mại
Ông Mark Carney khẳng định rằng kinh nghiệm tài chính quốc tế dày dạn của mình sẽ giúp ông dẫn dắt Canada vượt qua những thách thức liên quan chính sách thuế quan; đồng thời cam kết thúc đẩy thương mại trong nước và mở rộng cơ hội kết nối kinh tế của Canada ra nước ngoài, nhằm giảm sự phụ thuộc vào Mỹ.
Giáo sư Grace Skogstad tại Đại học Toronto, Canada cho rằng, ông Mark Carney là một nhà kinh tế có tiếng tăm và người dân Canada hiện tại thật sự mong muốn một nhà lãnh đạo có năng lực. Theo chuyên gia này, thách thức lớn trước mắt của giới chức Canada là xử lý vấn đề thuế quan khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang gia tăng áp lực thương mại.
Tuy nhiên, một số ý kiến lo ngại rằng, Thủ tướng Mark Carney có ít kinh nghiệm chính trường, sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc chèo lái đất nước Canada đang đứng trước nhiều thách thức, trong đó có ngoại giao, chính trị nội bộ.
Thủ tướng Canada và giới lãnh đạo đảng Tự do không có nhiều thời gian tận hưởng thắng lợi sau cuộc bầu cử liên bang. Chỉ ít ngày sau cuộc bầu cử, Thủ tướng Mark Carney và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc gặp tại Nhà trắng. Dù còn tồn tại những khác biệt lớn giữa hai bên về vấn đề thuế quan và chủ quyền quốc gia, cuộc gặp được đánh giá là có không khí ôn hòa hơn so với các lần tương tác giữa ông Trump và cựu Thủ tướng Canada Justin Trudeau.
Căng thẳng Mỹ-Canada leo thang từ cuối tháng 2/2025 sau khi Mỹ tuyên bố toàn bộ hàng hóa Canada vào Mỹ phải chịu mức thuế nhập khẩu 25%, trừ mức thuế đối với các sản phẩm năng lượng của Canada là 10%.
Trong một động thái để đa dạng hóa các mối quan hệ thương mại, Thủ tướng Canada Mark Carney đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Anh Keir Starmer. Hai bên nhất trí tăng cường quan hệ kinh tế, thương mại và quốc phòng song phương. Ông Mark Carney cũng chọn Anh và Pháp là các điểm dừng chân trong chuyến công du nước ngoài hồi tháng 3/2025, nhằm khẳng định quyết tâm tăng cường quan hệ với đồng minh châu Âu.
Theo Giáo sư Daniel Beland tại Đại học McGill ở Montreal, việc Canada thúc đẩy đa dạng hóa quan hệ thương mại trong bối cảnh cuộc chiến thương mại với Mỹ đang diễn ra là hoàn toàn cần thiết bởi hơn 75% số hàng xuất khẩu của Canada là sang Mỹ. Chỉ số niềm tin của người tiêu dùng Canada có dấu hiệu khởi sắc sau khi đảng Tự do giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vừa qua, phản ánh kỳ vọng của người dân về một luồng gió mới thổi vào nền kinh tế đang trì trệ.
Dù đối mặt nhiều áp lực, ông Mark Carney và đội ngũ lãnh đạo của Canada cam kết thúc đẩy các khoản đầu tư nhằm hỗ trợ mục tiêu cốt lõi của chính phủ, đó là tạo ra nền kinh tế mạnh trong Nhóm Các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7).
