Kỳ tích đến từ sự chung sức, đồng lòng

Theo Quy hoạch Điện VIII, giai đoạn 2021-2030, điện thương phẩm ở khu vực Bắc Bộ được dự báo tiếp tục tăng trưởng cao, khoảng 8,8% mỗi năm. Tuy nhiên, thực tế cho thấy miền bắc vẫn đang phải đối mặt với nguy cơ thiếu điện. Để bổ sung nguồn điện phát triển kinh tế-xã hội cho miền bắc, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu khẩn trương xây dựng đường dây 500kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên), nhằm giúp tăng công suất truyền tải điện từ miền trung ra miền bắc, bảo đảm điện cho đời sống sinh hoạt của người dân cũng như phát triển kinh tế xã hội, thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.

Tuy nhiên, dự án đã đứng trước nhiều thách thức lớn, đe dọa tới mục tiêu đặt ra ngay từ giai đoạn đầu. Ngày 8/7/2023, tại Hà Nội, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo phát triển điện lực quốc gia đã chủ trì cuộc họp trực tiếp và trực tuyến với 9 địa phương cùng các đơn vị liên quan về dự án đường dây 500kV mạch 3. Khi đó và cả thời điểm sau này, nhiều người còn khẳng định là không thể hoàn thành dự án trong thời gian gấp rút, bởi lẽ có quá nhiều thách thức, đặc biệt là về thời gian.

Ông Phạm Hồng Phương, Phó Tổng Giám đốc EVN cho biết: “Ở giai đoạn ban đầu, lúc mới triển khai dự án, rất nhiều người trong chúng tôi đã dự liệu và hình dung là sẽ rất khó thực hiện”. Đó là chưa kể đến hồ sơ, thủ tục giải phóng mặt bằng, năng lực nhà thầu, điều kiện thi công, yếu tố thời tiết bất lợi… Thông thường, những dự án có quy mô lớn và phức tạp tương tự như dự án này cũng phải ít nhất 3 năm mới hoàn thành, thì nay theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ chỉ hoàn thành trong 6 tháng, nghĩa là bằng 1/6 dự án thông thường.

Ngoài ra, đường dây 500kV mạch 3 là đường dây mạch kép với chiều dài 519km đi qua nhiều địa hình khác nhau nên có khối lượng thi công lớn hơn rất nhiều so các đường dây khác đã thực hiện. Cụ thể, theo báo cáo của EVN, tổng khối lượng đào đất đá là 2,54 triệu m3, 705 nghìn m3 bê tông các loại, 69,8 nghìn tấn cốt thép móng, lắp dựng 1.177 cột thép với tổng trọng lượng 139 nghìn tấn, trong đó các cột vượt sông có chiều cao 145m, nặng trên 400 tấn; kéo rải tổng cộng 13.983km các loại dây dẫn, dây chống sét, cáp quang cho 513 khoảng néo; lắp đặt 16.840 chuỗi cách điện, phụ kiện...

Theo Tổng Giám đốc EVN, ông Nguyễn Anh Tuấn, trong quá trình thi công xây dựng, các đơn vị trên công trường đã gặp không ít khó khăn, thách thức tưởng chừng như không thể vượt qua nổi. Với đặc thù toàn tuyến có 239/1.177 vị trí là các vị trí móng cọc, yêu cầu về tiến độ cấp bách, vì vậy cần phải huy động đồng thời các máy đóng, ép cọc, thời gian thi công móng cọc trung bình 100 ngày là thách thức lớn trong quá trình triển khai thi công các dự án. Địa hình tuyến có nhiều vị trí qua ao hồ, đầm lầy, trên đồi núi cao, đường lên các vị trí móng cột dài, dốc, đặc biệt rất khó khăn khi trời mưa đường dốc, trơn trượt, mặt bằng thi công một số vị trí không thuận lợi.

Do đặc thù của công tác dựng cột, kéo dây, dự án yêu cầu nhân công phải có chuyên môn, sức khỏe để làm việc trên cao, cường độ lớn, liên tục nhiều ngày trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt nắng, nóng, gió mạnh. Mặt khác, do yêu cầu tiến độ thi công, khối lượng thi công dựng cột, kéo dây đồng thời của các dự án rất lớn nên thời điểm cao điểm cần huy động khoảng 10.000-12.000 người có trình độ kỹ thuật, kinh nghiệm, trong khi các nhà thầu chỉ có thể đáp ứng được khoảng 50% lực lượng này.

Về diễn biến bất lợi của thời tiết, thời điểm từ tháng 4-8 vừa qua mưa nắng thất thường, khắc nghiệt. Tại các tỉnh Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa thường xuyên nắng nóng gay gắt, nhiều ngày có mưa lớn kèm theo giông, sét, trên núi thường có gió mạnh từ 3 đến 7 tiếng/ngày nên nhiều thời điểm phải dừng thi công để bảo đảm an toàn cho người lao động và thiết bị thi công.

Mặc dù gặp nhiều khó khăn thách thức, nhưng ngành điện luôn nhận được sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, từ đó có nhiều giải pháp kịp thời trong công tác chỉ đạo điều hành, đôn đốc cung cấp vật tư thiết bị, cột thép, thi công xây dựng, huy động nhân lực, thiết bị thi công, bằng sự đoàn kết, sáng tạo, huy động tối đa mọi nguồn lực có thể trong ngành, cùng các nhà thầu và các đơn vị liên quan vượt qua khó khăn, thách thức để hoàn thành các dự án theo đúng tiến độ đề ra.

Chỉ trong vòng 3 tháng, mọi thủ tục đầu tư đã hoàn thiện, trở thành dự án đạt kỷ lục về hoàn thiện thủ tục đầu tư với thời gian ngắn nhất của ngành điện từ trước tới nay. Ngay sau khi đủ điều kiện, chủ đầu tư đã khẩn trương tổ chức khởi công các dự án, trong đó dự án đường dây 500kV Nhà máy nhiệt điện Nam Định I-Thanh Hóa là dự án được khởi công sớm nhất vào ngày 25/10/2023, 3 dự án còn lại được đồng loạt khởi công từ ngày 18/1/2024.

Theo đó, ngày 18/1/2024, dưới sự chỉ đạo của EVN, chủ đầu tư dự án là EVNNPT đã phối hợp với 9 địa phương có dự án đi qua đồng loạt tiến hành động thổ dự án. Đến ngày 25/1, sau khi Thủ tướng Chính phủ đi kiểm tra, đôn đốc, động viên thực hiện dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối đoạn qua địa bàn tỉnh Thanh Hóa, toàn dự án chính thức khởi công. Trong quá trình thực hiện dự án, từ đầu năm đến nay, Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp chủ trì 6 cuộc họp, ban hành nhiều công điện, chỉ thị để tháo gỡ vướng mắc cho dự án, đi kiểm tra thực tế 3 lần để đôn đốc, động viên các lực lượng thi công.

Theo đánh giá, đối với các dự án có quy mô, khối lượng tương tự phải triển khai từ 3-4 năm. Trước đây, dự án đường dây 500kV mạch 3 Pleiku-Mỹ Phước-Cầu Bông dài 437km phải thi công trong gần 3 năm, dự án đường dây 500kV mạch 3 cung đoạn Vũng Áng-Quảng Trạch-Dốc Sỏi-Pleiku 2 dài 740km cũng cần gần 4 năm thi công. Tuy nhiên, dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối đã hoàn thành sau hơn 6 tháng thi công. Nếu xét về quy mô công trình, đường dây 500kV bắc-nam mạch 1 cần dựng 60 nghìn tấn cột thép thì dự án này phải dựng tới 139 nghìn tấn thép, tức là gấp hơn 2 lần so với mạch 1.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc quyết liệt, thường xuyên của Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân các tỉnh trong việc thực hiện phương châm “4 tại chỗ”, ngành điện đã phối hợp với chính quyền địa phương để huy động nhân lực, máy móc, phương tiện, vật tư tại chính địa phương có dự án đi qua nên đã đẩy nhanh tiến độ đào đúc móng.

Dự án huy động tối đa lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, vật tư tại chỗ, giao cho các chủ thể doanh nghiệp ở địa phương những việc có thể tham gia, tạo không gian thi công, xây dựng đường hậu cần, đào hố móng, đúc móng theo thiết kế. Cách làm linh hoạt này đã đẩy mạnh vai trò của các địa phương tham gia vào dự án.

Đối với công việc dựng cột kéo dây, các cơ quan, đơn vị đã tích cực vào cuộc, hỗ trợ EVN, EVNNPT và các nhà thầu trên mọi phương diện. Về nhân lực, các đơn vị của ngành điện đã điều động thêm hơn 3.300 người trực tiếp thi công dựng cột và kéo dây; các Tập đoàn Viettel, VNPT, PVN hỗ trợ gần 250 người; lực lượng công an, lực lượng quân đội tại chỗ như Quân khu 3, Quân khu 4, lực lượng dân quân tự vệ tập trung huy động lên đến hơn 1.500 người để tham gia, đóng góp hàng nghìn ngày công cho dự án. Về công tác vận chuyển, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đã kịp thời vận chuyển gần 1.000 container vật tư, thiết bị nhập khẩu về Việt Nam để bàn giao cho các đơn vị thi công công trình.

Bên cạnh đó, Đoàn Thanh niên các tỉnh đã huy động hàng trăm tổ đội với hơn 6.000 đoàn viên thanh viên tham gia hỗ trợ thu dọn nhà cửa, vật kiến trúc dưới hành lang tuyến, phân luồng giao thông. Mặt trận Tổ quốc, Liên đoàn Lao động, Hội Phụ nữ tỉnh cũng thường xuyên thăm hỏi, động viên, tích cực tham gia công tác hậu cần, bảo đảm lương thực, thực phẩm cho kỹ sư, công nhân tham gia dự án. Cùng với đó, chính quyền các cấp và lực lượng công an địa phương đã bảo đảm an ninh trật tự tại công trường, bố trí nơi ăn, chốn ở cho công nhân tham gia thi công, qua đó góp phần quan trọng để đẩy nhanh tiến độ dự án.

Các cơ quan thông tấn báo chí ở Trung ương và địa phương đã kịp thời đưa tin, bài, phóng sự, tạo nên những hình ảnh đẹp về các cán bộ, kỹ sư, công nhân đang lao động trên công trường để động viên, khích lệ, góp phần tạo động lực, truyền đi cảm hứng hăng say lao động trên công trình. Những bài viết, hình ảnh thực tế trên công trường còn là những minh chứng sinh động nhất về sự phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân với sự tham gia giúp sức, hỗ trợ của nhiều lực lượng, đoàn thể tại địa phương.