Câu chuyện về con đường "dát vàng" ở phường Bồ Đề (quận Long Biên); dự án đường Trường Chinh cách đây vài năm đã rút ra nhiều bài học. Hay việc chậm trễ trong giải phóng mặt bằng dự án đường vành đai 2.5, nối từ Đầm Hồng (phường Khương Đình, Thanh Xuân) đến đường Giải Phóng (phường Thịnh Liệt, Hoàng Mai) mà nguyên nhân chủ yếu là do người dân khiếu kiện những khuất tất trong quá trình thực hiện do chưa công khai quy hoạch.
Đến tháng 9-2016, quận Hoàng Mai và các cơ quan chức năng một lần nữa phải công khai quy hoạch bản gốc, gồm cả 30 tờ bản vẽ được đánh số thứ tự từ 1 đến 30 có đóng dấu của UBND thành phố trên góc và ngày tháng ký rõ ràng ở tờ cuối. Sau đó, tiến độ giải phóng mặt bằng dự án mới tiến triển… Vì thế, việc công khai quy hoạch là yêu cầu tất yếu trong quá trình triển khai dự án.
Gần đây nhất, ngày 26-5 vừa qua, UBND phường Ô Chợ Dừa (quận Đống Đa), Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp thành phố Hà Nội đã công khai hồ sơ chỉ giới đường đỏ tuyến đường vành đai 1 và đường Đê La Thành đoạn Hoàng Cầu - Láng Hạ (tỷ lệ 1/500 theo Quyết định số 2577/QĐ-UBND ngày 24-5-2017 của UBND TP Hà Nội.
Trước đó một ngày (25-5), UBND quận Hai Bà Trưng phối hợp Sở Quy hoạch và Kiến trúc tổ chức hội nghị lấy ý kiến cộng đồng dân cư đối với đồ án Quy hoạch chi tiết cải tạo hai bên tuyến đường vành đai 1-tỷ lệ 1/500 (đoạn Ô Đông Mác - Nguyễn Khoái). Sau khi lấy ý kiến, bản đồ án quy hoạch chi tiết được trao lại cho UBND các phường để treo tại trụ sở UBND phường, nhà văn hóa…, để tiếp tục lấy ý kiến tại địa bàn dân cư. Phiếu xin ý kiến sẽ được thu nhận trong vòng 30 ngày kể từ ngày đồ án được trưng bày. Trên cơ sở các ý kiến góp ý, Ban Quản lý dự án quy hoạch xây dựng phối hợp UBND quận tiến hành tổng hợp, phân tích, lựa chọn các nội dung để bổ sung, hiệu chỉnh nhằm hoàn chỉnh Đồ án quy hoạch chi tiết.
Phó Chủ tịch UBND quận Hai Bà Trưng Cáp Sỹ Phong chia sẻ: “Chúng tôi mong người dân tích cực góp ý, để đồ án quy hoạch góp phần xây dựng một khu vực đô thị văn minh, hiện đại trên địa bàn quận. Quan trọng hơn cả là sau này, các hạ tầng xã hội, đô thị tại đó sẽ phục vụ chính cuộc sống người dân. Công tác giải phóng mặt bằng, triển khai quy hoạch có thuận lợi hay không, chính một phần quan trọng nhờ đồng thuận của cộng đồng dân cư”.
Việc công khai, minh bạch thông tin quy hoạch nhà đất rất quan trọng, bởi nó gắn liền với quyền lợi của người sử dụng đất. Việc này vừa tạo được sự đồng thuận trong quá trình triển khai dự án vừa ngăn chặn tình trạng tham nhũng liên quan đến đất đai. Qua các cuộc kiểm tra, thanh tra cho thấy, đối tượng tham nhũng đất đai là những cán bộ, công chức có thẩm quyền quyết định hoặc trực tiếp làm các thủ tục về phê duyệt quy hoạch xây dựng, giao đất, cho thuê đất; cho phép chuyển nhượng quyền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi, giải phóng mặt bằng…
Thủ đoạn tham nhũng về đất đai muôn hình vạn trạng nhưng chủ yếu dưới hai hình thức: Thứ nhất, lợi dụng chức vụ quyền hạn để "ban phát" về đất đai một cách ưu ái như giao đất, cho thuê đất với diện tích lớn, vị trí thuận lợi, giá đất thấp, giải quyết thủ tục nhanh chóng một cách bất thường và trục lợi thông qua việc "ban phát" ưu ái đó, nhất là đối với đất các dự án đầu tư. Thứ hai, cửa quyền, nhũng nhiễu, gây khó khăn để vòi vĩnh khi thực hiện các thủ tục hành chính trong quản lý đất đai. Vì thế, không ít ý kiến mong muốn những quy hoạch liên quan đến nhà đất được cập nhật ở cổng thông tin điện tử của các cơ quan, đơn vị có chức năng.
