Bản lĩnh doanh nghiệp trong năm thử lửa

Bản lĩnh vượt sóng gió

Số liệu của Tập đoàn Dệt may Việt Nam cho thấy, năm 2024 Vinatex đạt tổng sản lượng sản xuất công nghiệp hơn 40 nghìn tỷ đồng, kim ngạch xuất khẩu chiếm 5% toàn ngành, bảo đảm việc làm cho hơn 100 nghìn lao động với mức thu nhập bình quân trên 10 triệu đồng/người/tháng.

Vừa bảo đảm an sinh xã hội cho số lượng người lao động lớn như vậy, vừa bảo đảm hiệu quả sản xuất kinh doanh để có lợi nhuận sau thuế đạt 685 tỷ đồng, gần gấp đôi lợi nhuận năm 2023, đòi hỏi những nỗ lực đặc biệt của doanh nghiệp và các bên liên quan.

Nhưng năm 2025, có lẽ còn đặt ra những đòi hỏi lớn hơn.

Khi Mỹ công bố mức thuế đối ứng và lộ trình áp thuế vào ngày 3/4 (theo giờ Việt Nam), nhiều khách hàng của Vinatex đã tạm dừng đơn hàng khiến thị trường và tình hình sản xuất chững lại.

Tuy nhiên, ngay khi thông tin tạm hoãn áp dụng thuế được công bố vào ngày 10/4, các khách hàng đã thúc đẩy tiến độ sản xuất và giao hàng, yêu cầu cố gắng hoàn tất nhiều đơn hàng nhất có thể trong vòng 90 ngày (trước ngày 5/7/2025).

Lãnh đạo Vinatex đánh giá, đây là giai đoạn đặc biệt, yêu cầu toàn hệ thống phải triển khai sản xuất kinh doanh với tinh thần khẩn trương nhưng vẫn giữ được bình tĩnh, sáng suốt.

Cùng chiến dịch sản xuất thần tốc, doanh nghiệp phải tập trung tìm hiểu chuỗi cung ứng nguyên phụ liệu, ưu tiên sử dụng nguồn vải của các doanh nghiệp trong hệ thống Tập đoàn nếu đạt yêu cầu về chất lượng, phân loại từng mặt hàng, thị trường nguy cơ bị ảnh hưởng bởi các chính sách thuế mới để có cơ sở đàm phán với khách hàng và tìm kiếm hướng đi phù hợp trong thời gian tới.

Mặt khác, doanh nghiệp cũng đặt ra yêu cầu cao về minh bạch quy tắc xuất xứ cũng như tuân thủ các quy định về chống gian lận thương mại. Đa dạng hóa sản phẩm, chuỗi cung ứng, mở rộng thị trường để tránh phụ thuộc vào một số thị trường đã có, là những yêu cầu không thể “bỏ qua”.

Ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinatex đánh giá, thị trường biến động, thuế suất cao không phải là điều mới xảy ra với dệt may Việt Nam - ngành công nghiệp đã trải qua nhiều sóng gió trong quá khứ nhưng vẫn vững vàng vượt qua, khẳng định được vị trí xuất khẩu thứ hai trên thế giới.

Điều quan trọng nhất lúc này không phải là hoang mang, lo lắng mà là tinh thần kiên định, dũng cảm, gắn bó, sẵn sàng làm việc với hiệu suất cao nhất.

Các cổ đông, trong đó có SCIC (sở hữu trên 90% vốn tại Vinatex) đã thể hiện tinh thần chung sức với doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn, đồng hành chia sẻ, hỗ trợ về nguồn lực và giải pháp.

Với Tổng công ty Thép Việt Nam, cú lội ngược dòng năm 2024 để thoát lỗ, đạt lợi nhuận trước thuế 357 tỷ đồng, vượt xa 198% kế hoạch năm, không hẳn đến từ may mắn thị trường. Đó là tổng hòa của nhiều giải pháp, nỗ lực tự thân mạnh mẽ khi năng lực sản xuất ngành thép trong nước dư thừa, còn mức độ xuất khẩu từ thị trường láng giềng tăng ồ ạt.

Kỳ vọng tăng trưởng kép 17% lợi nhuận, duy trì Top 3 ngành thép Việt Nam. (Ảnh: Sưu tầm)

Bởi vậy, trong tình thế ngặt nghèo trên các thị trường, đặc biệt khi bảo hộ cạnh tranh trên thế giới trở thành xu hướng rộng khắp, việc Đại hội cổ đông VNSteel thống nhất điều chỉnh tăng kế hoạch lợi nhuận trước thuế năm 2025 thêm 100 tỷ đồng so với dự kiến ban đầu, là sự cân nhắc, tính toán cẩn trọng.

Theo Tổng Giám đốc Nghiêm Xuân Đa: “Chỉ tiêu lợi nhuận hợp nhất trước thuế năm nay của chúng tôi tăng từ 180 tỷ đồng lên 280 tỷ đồng. Trong bối cảnh khó khăn hiện nay, việc đặt ra mục tiêu như vậy thể hiện quyết tâm rất lớn của VNSteel, đòi hỏi sự hợp lực của các cổ đông”.

Để thực hiện được mục tiêu trên, VNSteel sẽ triển khai bốn giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, rà soát lại tất cả các đơn vị, cả công ty con và công ty liên kết, tập trung nguồn lực vào các đơn vị có hiệu quả, nhằm tăng lợi nhuận cho toàn hệ thống.

Thứ hai, tiếp tục xử lý các khoản lỗ lũy kế còn tồn đọng, trong đó có việc đưa vào vận hành các dự án nhà máy mới, giúp tăng thêm nguồn thu.

Thứ ba, thực hiện chương trình tiết giảm chi phí, đồng thời cải thiện biên lợi nhuận gộp.

Thứ tư, mặc dù thị trường hiện nay rất khó khăn, VNSteel xác định phải chấp nhận theo cơ chế giá thị trường, nhưng cũng chủ động tìm mọi giải pháp nâng cao sản lượng tiêu thụ. Nhờ đó, kỳ vọng lợi nhuận năm nay sẽ được cải thiện.

“Thị trường khó khăn thì ai cũng thấy rõ. Trong bối cảnh đó, doanh nghiệp vẫn phải kiên trì chiến đấu.

Chúng tôi tập trung phân tích từng khoản chi phí, cắt giảm các chi phí còn cao bất hợp lý, tăng cường quản trị nội bộ để nâng cao hiệu quả hoạt động, trong đó có nâng cao hiệu quả sử dụng nhân sự và cải thiện năng suất lao động”, ông Đa nói.

Thực tế, SCIC với vai trò cổ đông lớn của VNSteel đã có nhiều sự đồng hành với doanh nghiệp, đặc biệt về nhân sự cấp cao giàu kinh nghiệm quản trị các doanh nghiệp lớn và quản trị tài chính.

Thúc đẩy sự hiệu quả

Khi cả nền kinh tế, đất nước triển khai việc tinh gọn bộ máy, nhằm mục tiêu hướng tới hiệu quả hoạt động, các doanh nghiệp không nằm ngoài xu thế này.

Tại VNSteel, Hội đồng Quản trị đã xây dựng lộ trình rà soát, sắp xếp lại bộ máy tổ chức.

Định hướng là sẽ tập trung vào các đơn vị lớn, các công ty đại chúng, để thực hiện hợp nhất, thu gọn, tinh giản đầu mối tổ chức, phù hợp yêu cầu phát triển mới. Việc điều chỉnh nhân sự ở những đơn vị bộ máy cồng kềnh, là yêu cầu bắt buộc.

Ví như tại CTCP Gang thép Thái Nguyên (TISCO), hiện đang có khoảng 3.000 lao động. VNSteel đã chủ động triển khai tinh gọn bộ máy từ nhiều năm nay, trước cả khi có yêu cầu chung từ cơ quan quản lý nhà nước. Cho đến nay, TISCO đã giảm gần 2000 lao động so 5 năm trước.

Sắp tới, TISCO tiếp tục rà soát, cơ cấu lại thêm lần nữa để tinh giản hơn nữa bộ máy, tinh gọn nhân sự, nhằm đạt hai mục tiêu: tăng hiệu quả hoạt động và tiết giảm chi phí sản xuất.

Hay tại Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung, một trong 12 dự án thua lỗ của ngành Công Thương. VNSteel đã trích lập toàn bộ dự phòng cho khoản lỗ kéo dài suốt 3 năm, gây ảnh hưởng lớn tới kết quả kinh doanh hợp nhất của tổng công ty.

“Mục tiêu bây giờ là tập trung khôi phục lại sản xuất, ổn định tình hình. Cuối tháng 4 vừa qua, Công ty đã chính thức tái khởi động sản xuất. Kế hoạch năm nay, dự kiến sẽ giảm lỗ khoảng 100 tỷ đồng, góp phần cải thiện đáng kể kết quả tài chính của tổng công ty”, ông Nghiêm Xuân Đa cho biết.

Không thể phủ nhận những tồn tại từ các dự án dở dang trong quá khứ đang bào mòn lợi nhuận của VNSteel nhưng gỡ khó, tìm ra lời giải cho những nút thắt này cũng là nhiệm vụ tiên quyết. Cổ đông lớn SCIC thời gian qua cũng “dày công” đồng hành với ban lãnh đạo doanh nghiệp trong việc xử lý dự án đầu tư giai đoạn 2 nhà máy gang thép Thái Nguyên, nhà máy Luyện kim và khoáng sản Việt Trung, cả những việc kéo dài hàng chục năm nay chưa hoàn tất như quyết toán cổ phần hóa VNSteel…

Việc nghiên cứu, tính toán đầu tư thêm cho doanh nghiệp gia tăng năng lực cạnh tranh, ước số tiền hơn 500 tỷ đồng, cũng là điều SCIC và Ban điều hành VNSteel phải tính đến.

Với Vinatex, kế hoạch giai đoạn mới 2025-2030 được đặt ra khá tham vọng. Theo đó, Tập đoàn đặt mục tiêu tăng trưởng gấp đôi lợi nhuận hợp nhất toàn hệ thống, gấp ba lợi nhuận công ty mẹ so với năm 2024, kim ngạch xuất khẩu tăng gấp đôi và thu nhập bình quân người lao động tăng trưởng hằng năm ở mức hai con số.

Những mục tiêu mà mỗi doanh nghiệp có vốn góp chi phối của SCIC đặt ra trong kỳ Đại hội cổ đông năm nay và xa hơn, không chỉ thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của từng doanh nghiệp mà còn đòi hỏi chiến lược, giải pháp thực thi hiệu quả, thực tiễn với sự đồng thuận của cổ đông lớn nhất. Cùng nhau, SCIC và các doanh nghiệp đang bước tiếp trên hành trình khẳng định vị thế mới - vững vàng hơn, bản lĩnh hơn.